مفهوم طراحی یا Design چیست و چه شاخه هایی دارد؟


خلاقیت و هنر دو عنصر جدانشدنی هستند و جهان امروز به شدت به این دو عنصر وابسته است. برای بروز احساسات مخلتف، ترغیب مردم به انجام یک کار، رساندن پیام، فرهنگ‌سازی، روایت تاریخ و بسیاری…

خلاقیت و هنر دو عنصر جدانشدنی هستند و جهان امروز به شدت به این دو عنصر وابسته است. برای بروز احساسات مخلتف، ترغیب مردم به انجام یک کار، رساندن پیام، فرهنگ‌سازی، روایت تاریخ و بسیاری از اهداف دیگر طراحی یا دیزاین در ترکیب با خلاقیت می‌تواند جادو کند. طراحی قدمتی دیرینه دارد. بشر اولیه پیش از آن که خط اختراع شود، با ترسیم اشکال مختلف با همنوعان خود گفتگو می‌کرد.

این عمل تا سال‌ها به همان شیوه انجام می‌شد و به مرور زمان تعاریف مختلفی را در بر می‌گرفت. امروزه دیزاین در شاخه‌های متعددی از دنیای صنعت و تولید وارد شده و اثرات شگفت‌انگیزی در زندگی انسان دارد. تقریبا هیچ قسمتی از زندگی روزمره نیست که به نوعی با طراحی و دیزاین سروکار نداشته باشید.

دیزاین چیست

لباس‌هایی که می‌پوشید، بنرهایی که در خیابان می‌بینید، دکوراسیون منزل و ظاهر چای‌سازی که هر روز برایتان چای آماده می‌کند همگی در دنیای طراحی تعریف شده‌اند. به راستی Design چیست؟ و چرا زندگی ما به آن وابسته است؟ اغلب افراد این موضوع را پذیرفته‌اند که گذر عمر برای انسان بدون هنر و جادوی طراحی بی‌روح و یکنواخت خواهد بود اما این احساس نیاز به دیدن تنوع و رنگ یا به طور کلی، خلاقیت در طراحی از کجا سرچشمه می‌گیرد؟

اگر دوست دارید درباره دنیای دیزاین و طراحی بیشتر بدانید این مقاله به طور ویژه برای شما نوشته شده است. در ادامه این مقاله با رشدانا همراه باشید چون تصمیم داریم به بررسی ابعاد و شاخه‌های مختلف طراحی بپردازیم و آن را از نقطه صفر تا صد بررسی کنیم. اما فکر می‌کنیم شروع این نوشته با طرح یک سوال خوب به نظر برسد؛ به نظر شما Design چیست؟

تعریف طراحی یا دیزاین چیست؟

برای گرفتن پاسخ این سوال که Design چیست باید کمی به عقب برگردیم؛ به زمانی که این کلمه وارد دنیای واژه‌ها شد. کلمه طراحی در لغت‌نامه دهخدا به معنی طرح افکنی و نقشه‌ریزی معنا شده است اما یک معنی تخصصی‌تری هم در خود دارد. طراحی در معنای تخصصی یعنی بازآفریدن تصاویر عینی که به معنای ایجاد تصویر خطی توسط ذهن انسان براساس اشیا مختلف یا طبیعت و روابط انسانی دیگر است و روی سطح دو بعدی مانند کاغذ اجرا می‌شود.

شاید این تعاریف اولین مباحثی باشند که بعد از شنیدن نام طراحی یا دیزاین به ذهن هر شخصی خطور کنند. اما Design به این مسائل محدود نمی‎‌شود. درست است که زیربنا و مبنای اصلی دنیای طراحی را نقاشی و اتود زدن تشکیل داده است ولی امروزه شاخه‌های متعدد و متنوعی از این حوزه هنری استخراج شده است. هر کدام از این شاخه‌ها تعاریف و اصول خاص خود را دارند. تعدادی از این شاخه‌ها عبارتند از:

  • طراحی صنعتی: طراحی محصولات مختلف زندگی انسان براساس قواعد و قوانین خاص
  • طراحی محصولات دیجیتال مانند وب‌سایت و اپلیکیشن: این محصولات از نیازهای اساسی دنیای امروز هستند.
  • طراحی رابط کاربری: این مفهوم، برای افزایش تعامل کاربر با محصولات دیجیتالی یا فیزیکی مورد نیاز است.
  • طراحی تجربه کاربری: این مفهوم، به پیش‌بینی و ارزیابی نحوه تعامل و احساسات انسان با محصولات مختلف می‌پردازد.
  • طراحی گرافیک: شاخه‌ای از طراحی که به بخش‌های مختلف تقسیم می‌شود، مانند طراحی موشن گرافیک یا لوگو

Design چیست

در ادامه هر یک از این موضوعات و شاخه‌های جانبی را به طور مختصر توضیح می‌دهیم.

طراحی صنعتی چیست؟

شاید از خودتان بپرسید که وجه اشتراک صنعت با Design چیست؟ در وهله اول هیچ اشتراکی وجود ندارد اما باید کمی تامل کنید. تا به حال با خودتان فکر کرده‌اید که چرا هر روز ظاهر یخچال، ماشین لباسشویی، اتو یا اتومبیل‌ها تغییر می‌کند؟ چرا لوازمی مانند پوستکن میوه روز به روز مجهزتر و کاربردی‌تر به بازار عرضه می‌شوند؟ چه کسی به نیاز افراد نابینا فکر می‌کند تا عصای بهتر و مناسب‌تری برایشان بسازد؟ تمام این مباحث در حوزه طراحی صنعتی و طراحان این رشته مطرح می‌شود. این شاخه از طراحی و دیزاین با دنیای اشیا و لوازم مورد نیاز ما در ارتباط است که خود قسمت‌ها و بخش‌های گوناگونی را در بر می‌گیرد.

این رشته، ترکیبی از هنر و صنعت است. به کمک قوانین و اصولی که در دنیای طراحی صنعتی اجرا می‌شود، محصولات مختلف از نظر کمی و کیفی اصلاح شده تا بیشترین بازدهی را داشته باشند. نیازهای انسان امروز متنوع است؛ مثلا ظاهر، هزینه، به‌روز بودن و تناسب با سلیقه فرد از جمله معیارهای افراد برای انتخاب یک وسیله است. یک مهندس دانش آموخته طراحی صعنتی با در نظر گرفتن تمام این نیازها و بررسی ویژگی‌های اشیا، آن‌ها را با نیاز جامعه هم تراز می‌کند. به این ترتیب، باعث به‌روز شدن صنعت و همچنین، تامین کالای مورد نیاز بازار می‌شوند.

شاخه‌های فرعی طراحی صنعتی عبارتند از:

  • طراحی محصول: مانند لوازم خانگی، مبلمان اداری، لوازم صوتی و تصویری، نوشت افزار، اسباب بازی و غیره.
  • طراحی دکوراسیون: دکوراسیون منزل یا اداره، تجاری و غیره.
  • طراحی محیط: فضا و مبلمان، چیدمان شهری مانند پارک‌ها و نمایشگاه‌ها، ایستگاه‌های اتوبوس و غیره.
  • طراحی خودرو: دیزاین بدنه، نمای خارجی و داخلی اتومبیل‌ها
  • طراحی بسته‌بندی: طراحی و دیزاین بسته‌بندی کالاهای مختلف براساس کاربرد آن‌ها انجام می‌شود تا برای مشتری جذاب و ترغیب‌کننده باشد.
  • طراحی اصلاحی: به منظور بهبود کارایی و عملکرد یک محصول یا باطراحی خصوصیات مختلف آن انجام می‌شود.

طراحی سایت چیست؟

شاید ابتدا کمی تعجب‌برانگیز به نظر برسد که ارتباط وب‌سایت با Design چیست؟ در این قسمت، به بررسی طراحی در دنیای وب‌سایت‌ها می‌پردازیم. محصولات دنیای امروز فقط محدود به اشیا فیزیکی نیست. محصولات دیجیتالی مانند وب‌سایت و اپلیکیشن‌ها هم در دسته‌بندی محصولات قرار دارند و باید براساس نیاز بشر طراحی شوند. با ورود اینترنت به زندگی روزانه مردم، نیاز به محصولات دیجیتالی روز به روز افزایش یافت؛ در حال حاضر تقریبا تمام افراد با وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها آشنا هستند و برای انجام کارهای روزانه به آن‌ها نیاز دارند.

طراحی سایت چیست

راحت‌تر شدن کارها تنها بخشی از مزایای اینترنت و محصولات دیجیتال است. صرفه‌جویی در زمان و وقت یکی از پیشرفت‌هایی است که با حضور اینترنت در دنیای امروز امکان‌پذیر شد. طراح سایت، متخصص طراحی وب‌سایت است و با در نظر گرفتن نیاز مخاطب بخش‌های مختلف سایت را طراحی می‌کند. مهم‌ترین ویژگی‌های یک سایت خوب، دسترسی آسان و کاربردپذیری مطلوب است که باید توسط شخص طراح سایت به خوبی در نظر گرفته شده و اجرا شود.

وب‌سایت‌ها و نرم‌افزاهای مختلف برای برقراری ارتباط موثر با مخاطبان و کاربران خود نیازمند رعایت اصول و قواعد خاصی هستند که تحت عنوان رابط کاربری و تجربه کاربری شناخته می‌شوند. در قسمت بعد به بررسی این دو موضوع می‌پردازیم و می‌بینیم که چطور طراحی در کوچک‌ترین جزئیات زندگی ما انسان‌ها نقش دارد.

 

حتما بخوانید: طراحی سایت چیست؟ چگونه به یک طراح موفق تبدیل شویم؟

 

طراحی رابط کاربری چیست؟

به نظر شما ارتباط رابط کاربری با Design چیست؟ برای پاسخ به این سوال ابتدا باید تعریف درستی از رابط کاربری داشته باشیم. به طور کلی، هر چیزی که کاربر و مخاطب با آن سروکار داشته باشد، جزو رابط کاربری محسوب می‌شود؛ مثلا دکمه‌های وب‌سایت و منوی آن جز رابط کاربر است چون کاربر به واسطه این بخش‌ها با وب‌سایت تعامل می‌کند.

طراحی رابط کاربری تنها به محصولات دیجیتالی محدود نمی‌شود و در موارد فیزیکی هم وجود دارد؛ مثلا دکمه‌های کنترل تلویزیون که ممکن است با فاصله و رنگ خاصی مشخص شوند تا کاربر راحت‌تر بتواند آن‌ها را پیدا کند. UI Design یا طراحی رابط کاربری در جلب توجه کاربر و ترغیب وی به بازدید از بخش‌های مختلف محصول دیجیتال بسیار اهمیت دارد؛ به همین دلیل باید توسط متخصص ماهر در این زمینه انجام شود تا بیشترین تاثیر را داشته باشد.

فردی که متخصص طراحی رابط کاربری باشد با عنوان UI Designer شناخته می‌شود. طراح رابط کاربری مهارت‌های مختلفی دارد؛ یکی از مهم‌ترین مهارت‌های وی دیدن جزئیات محصولات است. این ویژگی، قوه خلاقیت فرد طراح را تحریک می‌کند تا بهترین محصولات را ارائه دهد. تسلط روی ابزارهای مختلف و همچنین داشتن روحیه تعاملی از دیگر ویژگی‌های مهم در این شغل است. چون یک طراح همواره با یک گروه و تیم سروکار دارد و باید بتواند به خوبی در جهت هدف تیم با دیگر اعضا ارتباط برقرار کند.

طراحی تجربه کاربری چیست؟

طراحی تجربه کاربری یکی از شاخه‌های طراحی و دیزاین است که هم برای محصولات فیزیکی و هم دیجیتالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به نظر شما ارتباط بین طراحی تجربه کاربری و Design چیست؟ هر دو به انسان و نگاه او مربوط هستند. تجربه کاربری به احساسات و نگاه انسان اهمیت می‌دهد و از آن برای طراحی یک محصول یا Product استفاده می‌کند. این شاخه از طراحی، قوانین خاصی دارد که به کمک این قوانین به بهتر شدن احساسات انسان در حین تعامل و بعد از آن کمک می‌کند.

طراحی رابط و تجربه کاربری

فرد متخصص در حوزه طراحی تجربه کاربر یا UX Design، طراح تجربه کاربری یا UX Designer نام دارد که باید بتواند به خوبی خودش را در جایگاه کاربر و مشتری محصول تصور کند. براساس این توانمندی، یک طراح تجربه کاربری می‌تواند از نگاه مخاطب و کاربر به محصول و بخش‌های مختلف آن نگاه کرده و ایرادات یا نواقص آن را برطرف کند. شاید لازم باشد در قسمت‌های مختلف یک محصول، بعضی اجزا و بخش ها اضافه یا کم شوند. پیش از کم یا زیاد کردن هر مرحله‌ای باید رفتار و نحوه تعامل کاربر ارزیابی شده و پیش‌بینی شود. تمام این موارد برعهده طراح تجربه کاربری است.

 

پیشنهاد ویژه: آموزش طراحی تجربه کاربریUX

 

طراحی گرافیک چیست و ارتباط آن با Design چیست؟

طراحی گرافیک یکی از شاخه‌های دیزاین است که در دنیای امروز بسیار کاربرد دارد. خود گرافیک به چندین بخش متعدد تقسیم می‌شود که هر کدام طرفداران زیادی دارند. تعدادی از این بخش‌ها را در زیر آورده ایم:

  • لوگو
  • صفحه‌آرایی مجله و کتاب
  • نشانه‌ها و علائم
  • وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های موبایل یا کامپیوتر
  • طراحی کارت ویزیت
  • ست‌های اداری
  • بسته‌بندی و برچسب محصولات
  • جلد کتاب‌ها و مجلات
  • اینفوگرافیک‌ها
  • رابط کاربری نرم‌افزارها
  • طراحی پوستر و اعلامیه

 

حتما بخوانید: دوره طراح گرافیک دیجیتال از پایه + پروژه محور

 

در بخش بعدی، به بررسی یکی از شاخه‌های جذاب دیزاین یعنی موشن گرافیک می‌پردازیم.

طراحی گرافیک و ارتباط آن با دیزاین

طراحی موشن گرافیک چیست؟

اگر از شما بپرسند موشن گرافیک چیست، می توانید آن را به عنوان یکی از شاخه‌های دیزاین معرفی کنید. موشن گرافیک ترکیبی از تصویر و حرکت تعریف می‌شود. موشن گرافیک دیزاینر با اضافه کردن عناصری مانند صدا و متن به محتوای اصلی، فضای گرافیک متحرک را کامل‌تر می‌کند. از این نوع محتوا برای رساندن پیام به مخاطب در کوتاه‌ترین زمان ممکن استفاده می‌شود.

امروزه این نوع محتوا در زمینه‌های بسیاری کاربرد دارد؛ چون کوتاه است و خلاقیت زیادی در آن مشاهده می‌شود. کاربران مختلف با هر رنج سنی می‌توانند محتوای موشن گرافیک را ببینند و پیام سازنده را به طور کامل درک کنند. از طرفی، اینگونه محتواها برای مخاطب جنبه سرگرمی دارد و به وی حس خوبی منتقل می‌کند.

 

پیشنهاد ویژه: آموزش موشن گرافیک صفر تا صد

 

و اما جمع بندی نهایی

در این مقاله به بررسی طراحی و دیزاین پرداختیم. همچنین، متوجه شدیم که شاخه‌های مختلف Design چیست و چه ارتباطی بین این شاخه‌ها وجود دارد. همان طور که می‌دانید، دنیای ما به طراحی وابسته است. محصولات جدید هر روز به بازار عرضه می‌شوند و نیاز به بسته‌بندی دارند. طراحی بسته‌بندی یکی از شاخه‌های تخصصی در حوزه گرافیک است. نیاز ما به دیزاین روز به روز شدیدتر می‌شود چون هیچ انتهایی برای خلاقیت و هنر؛ این دو عنصر جادویی وجود ندارد.

انسان، براساس فطرت خود به دلیل تنوع‌طلب بودن و عشق به زیبایی، همواره به دنبال دیدن زیبایی‌های بیشتر و درک این تنوع و خلاقیت است. با به‌روز نگه داشتن اطلاعات خود در این زمینه، می‌توانیم درک خودمان را نسبت به دنیای طراحی ارتقا ببخشیم تا هر روز دنیای متفاوتی را در آثار هنری کشف کنیم و از تماشای آن‌ها لذت ببریم.

با توجه به این نکته که طراحی در زیبایی های بصری نقش خیلی مهمی دارد، به نظر شما یک طراحی و دیزاین خوب چه سودی برای کسب و کارها، محیط زیست و مردم دارد؟ نظرات عالی خود را با ما به اشتراک بگذارید.

صفیه محمدزاده

دوره آموزشی پیشنهادی

دوره آموزش طراحی سایت صفر تا صد + پروژه محور

Web Design Course

طراحی وب را صفر تا صد آموزش ببینید و پروژه های طراحی سایت بگیرید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.




مشاوره بگیرید 09301302890 9:00 تا 16:00

×
roshdana aparat roshdana instagram roshdana twitter roshdana telegram roshdana linkedin