این روزها بازار طراحی سایت و اپلیکیشن بسیار داغ است. محصولات دیجیتال روز به روز طرفداران بیشتری پیدا میکنند و شمار مصرفکنندگان چنین محصولاتی دائما افزایش مییابد. ملموسترین مثال، وبسایت رشدانا بوده و شما به…
این روزها بازار طراحی سایت و اپلیکیشن بسیار داغ است. محصولات دیجیتال روز به روز طرفداران بیشتری پیدا میکنند و شمار مصرفکنندگان چنین محصولاتی دائما افزایش مییابد. ملموسترین مثال، وبسایت رشدانا بوده و شما به عنوان یک مصرفکننده کالای دیجیتال، در حال مطالعه بخش وبلاگ هستید. شاید از خود بپرسید این مقدمه چه ارتباطی به تفاوت UI و UX دارد؟ جواب این است که با افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات دیجیتال، مفاهیم نسبتا جدیدی مانند تجربه و رابط کاربری ظهور کردهاند که شاید برای بسیاری از افراد ناآشنا به نظر برسند.
بسیاری از افراد در شناخت تجربه کاربری، رابط کاربری و تفاوت این دو کمی به چالش بر میخورند. جالب است بدانید، چیزی که باعث ارتباط شما با یک سایت یا اپلیکیشن میشود، با احساسی که در شما ایجاد میکند هم مرتبط است و هم متفاوت. کمی پیچیده به نظر میرسد اما واقعیت همین است. اصلیترین پرسشی که ما در این مقاله میخواهیم به آن بپردازیم، تفاوت دو دنیای جذاب و شگفتانگیز رابط و تجربه کاربری است. به نظر شما تفاوت UI و UX چیست؟ اگر در حین پاسخ به این سوال با شک و سردرگمی روبرو شدید، پیشنهاد میکنیم تا انتهای این مقاله با رشداناهمراه شوید تا به پاسخ درست برسید.
User Experience – UX شامل رفتار، حالت و احساسات کاربر در مورد استفاده از یک محصول و یا سیستم خاص گفته می شود. تجربه کاربر شامل جنبه های عملی، تجربی، موثر، معنی دار و جنبه های با ارزش اثر متقابل انسان و کامپیوتر و محصول می باشد، که شامل درک کاربر از جنبه های مختلف سیستم شامل کاربرد، سادگی در استفاده و بهره وری می باشد. بر اساس تعریف ISO عنوان user experience شامل کلیه عواطف، اعتقادات، مزیت ها، پاسخ های فیزیکی و روانی، رفتارها و اجراها قبل از زمان استفاده، در زمان استفاده و بعد از آن اطلاق می گردد.
وظیفه طراح وب سایت چیزی بیش از طراحی محیطی زیبا برای وب سایت شما می باشد که طراح میبایست هیجان و احساسات کاربران شما را در نظر بگیرد و سایت را به گونه ای طراحی نماید تا وب سایت شما ارتباط احساسی برقرار نماید. طراح وب سایت یکی از مهترین اعضای تیم شما می باشد که در صورتی که کار خود را به درستی انجام دهد تاثیر بسیار مثبتی در کسب و کار شما خواهد داشت .
مارک زاکربرگ خالق فیس بوک میز طراحان وب سایت خود را نزدیک میز خود قرار داده بود تا بدین وسیله هم کار ایشان را دائما تحت نظر داشته باشد و هم بتواند خط مشی و دیدگاه های خود را دائما به ایشان منتقل نماید تا بدین وسیله طراح با درک بهتر فعالیت وب سایت طراحی های مفهومی تری را ارائه نماید. مهندسان در کار طراحی سایت بخش هایی را پیاده سازی می نمایند که کاربر مشاهده نمی نماید و منطق و اصول کار را پیاده سازی می نمایند حال آنکه طراحان وب سایت رابط کاربری وب سایت را پیاده سازی می نماید.
UI که مخفف user interface می باشد در فیلد اثر متقابل ماشین و انسان در صنعت طراحی، فضایی می باشد که اثر متقابل بین انسان و ماشین به وجود می آید. هدف این اثر متقابل اجازه برای عمکلکرد موثر و کنترل ماشین از سمت انسان می باشد، در حالیکه ماشین اطلاعاتی را باز می گرداند که کمک به تصمیم گیری های کاربران می نماید. برخلاف طراحان UX که بر روی حس کلی کار تمرکز می نمایند طراحان UI بر روی نحوه ارائه محصول کار می نمایند. آنها صفحه ای را طراحی می نمایند که کاربر با آن در ارتباط می باشد و تلاش می نمایند UI را در جهت محقق ساختن اهداف طراح UX پیش ببرد. به عنوان مثال ممکن است طراح UI تصمیم بگیرد اسلایدری در بالای صفحه تعبیه نماید و یا دکمه ای برای انجام فرآیند خرید در مکانی از صفحه ایجاد نماید. همچنین طراح UI مسئول ساخت راهنمای استایل منسجم می باشد تا ثبات و یکپارچگی در طراحی دیده شود.
UI و UX مخفف هایی هستند که معمولا توسط افراد مبتدی به صورت اشتباه مورد استفاده قرار می گیرند. آنها کاملا معناهایی متفاوتی دارند که معمولا توسط افرادی که معناهای آن را نمی دانند به جای یکدیگر استفاده می شوند در صورتی که تقاوت این دو بسیار واضح می باشد.
UI مخفف User Interface می باشد که در صنعت نرم افزار به هر چیزی که در صفحه نمایش داده می شود گفته می شود که شامل تصاویر، متن ها، دیاگرام ها، ماژولها، جداول ، ویدئوها و همچنین رنگ ، سایر و مکان آن ها می باشد.
UX مخفف User Experience می باشد که بسیار وسیع تر از UI می باشد و به تجربه و احساس کاربر زمانی که از محصول شما استفاده می نمایند گفته می شود. به عنوان مثال زمانی که شما از سایت دارکوب محصولی را سفارش می دهید و آن بسیار سریع تحویل شما می گردد به این معناست که UX خوبی وجود داشته است.
در حقیقت کل یک محصول UX می باشد و و هر بخش از آن UI نامیده می شود. UI در حقیقت سیستمی می باشد که انسان از طریق آن با ماشین در ارتباط می باشد و شامل کامپوننت های فیزیکی و نرم افزاری می باشد.
همانطور که گفتیم که تجربه کاربری و رابط کاربری، دارای تفاوت های عمده ای با یکدیگر هستند و اصطلاحا دو مفهوم منفک و مجزا به شمار میآیند اما نکته مهم این است که در طراحی محصول، وب سایت، و…، هر دوی آن ها مکمل هم هستند و تنها هنگامی با یک طرح زیبا و بدون نقص مواجه هستیم که این دو به کمک یکدیگر آمده و در کنار هم موجب خلق یک طراحی ماندگار شوند.
واضح است که یک طراحی UI مورد قبول و خوشایند، نمیتواند یک تجربه کاربری (UX) دارای ایراد را نجات دهد. علاوه بر آن، در صورتی که طرح UI نیز دارای نواقص متعدد باشد، یک تجربه کاربری (UX) عالی هم نمیتواند هیچ کمکی به مورد قبول واقع شدن، پروژه UI بکند.
بنابراین، هر دو طرحUI و UX بایستی کاملا در راستای انتظارات و نیازهای کاربر اجرا شوند تا بتوانند یک طرح بی نقص، کامل، کاربرپسند و بدون باگ را ایجاد نمایند. در انتها تفاوت UI و UX را میتوان به این صورت خلاصه کرد که تمام یک محصول UX محسوب میشود و هر بخش از آن را میتوان UI دانست.
فرض کنید قصد خرید گوشی تلفن همراه را دارید و به بازار موبایل فروشان مراجعه میکنید. در مرحله اول پس از بررسی موبایل های مختلف وارد یکی از مغازه ها میشوید و با توجه به میزان پولی که برای خرید خود در نظر گرفته اید، از فروشنده تقاضای یک گوشی هوشمند دارای دوربین با کیفیت، حافظه قوی، سرعت پردازنده خوب و… را میکنید.
هنگامی که فروشنده گوشی مطابق با معیارهای گفته شده را مقابل تان قرار میدهد؛ حداقل 3 یا 4 گزینه از این مدل گوشی در برندهای مختلف را مشاهده میکنید. در میان این چند گزینه، یکی از آن ها توجه شما را جلب میکند. چرا؟ چون دارای عناصر بصری و زیباپسندانه مورد نظر شما است. مثلا رنگ سفید، صفحه لمسی متوسط، دارای 2 دوربین در پشت صفحه گوشی و…میباشد.
این عناصر بصری که باعث جلب توجه شما نسبت به یکی از برندهای گوشی هوشمند شده است، همان زیبایی ظاهری موبایل است که میتواین آن را به UI یا رابط کاربری (بصری – دیداری) تشبیه کنیم.
همانطور که در قسمتهای قبلی هم توضیح دادیم، رابط کاربری و تجربه کاربری در عین حال که مکمل یکدیگرند، تفاوتهای عمدهای نیز با هم دارند. در این بین، طراحان ux و ui نیز هرکدام مسئولیتهای خاص خود را دارند که در نهایت با تعامل با یکدیگر، میتوانند به بهترین نتیجه ممکن برسند. حال ممکن است از خود بپرسید که این متخصصین چه مسئولیتهایی داشته و وظایف آنها چه تفاوتهایی با هم دارند؟ در ادامه بیشتر درمورد این موضوع توضیح خواهیم داد.
به طور کلی، کسی که در حوزه ux فعال است، آنالیز و منطق را به پروسه طراحی اضافه میکند و تلاش دارد تا ساختارها و مسیرهای منطقی برای استفاده کاربران خلق کند. برای آنکه کاربران بهترین تجربه را از یک محصول داشته باشند، متخصصین ux سعی میکنند نیاز آنها را به طور دقیق بشناسند و بهترین پاسخ را برای حل مشکلات بیابند.
تفاوتی ندارد که محصول نهایی، یک سایت، نرمافزار و یا یک وسیله فیزیکی باشد، به هر حال چیزی که اهمیت دارد رضایت مخاطب است. همچنین یک طراح یوایکس این موضوع را به خوبی میداند که موفقیت او در کارش برابرست با خلق بهترین تجربه برای کاربران! به طور خلاصه، وظایف یک طراح تجربه کاربری عبارتند از:
در طراحی رابط کاربری یا همان ui، چیزی که اهمیت پیدا میکند، شکل ظاهری محصول است. درواقع اولین چیزی که مخاطب از سایت (یا هر محصول دیگر) میبیند، ظاهر آن است و زمانی جذب آن میشود که طراحی قابل توجهی داشته باشد. بنابراین یک طراح UI وظیفه دارد تا با استفاده از اصول و استانداردهای موجود، رنگ، اندازه، شکل، قالببندی و… را طراحی کند.
به عنوان مثال، اگر بخواهیم یک سایت را راهاندازی کنیم، متخصص UI با علمی که در انتخاب رنگها، گرافیک، عکسها، تایپوگرافی و سایر المانهای بصری دارد، شکل ظاهری سایت را طراحی میکند. این کار باعث میشود تا برند یا کسب و کار موردنظر بهتر معرفی شود و از نظر بصری به مقبولیت برسد. خوب است بدانید که یک طراح حرفهای UI، اطلاعات کافی درمورد محدودیتهای کدنویسی، مدت زمان بارگذاری و توسعه را نیز درنظر میگیرد. اگر بخواهیم به صورت مختصر شرح وظایف یک متخصص رابط کاربری را نام ببریم، به شرح زیر است:
امروزه طراحانی وجود دارند که هر دو تخصص UX و UI را در کنار هم دارند و این طراحان برای پیاده سازی قالب های وب سایت هر دو نقش را بر عهده می گیرند و البته دستمزد آنها معمولا از طراحان تک تخصص بالاتر می باشد. البته این دو کاملا با هم در ارتباط بسیار نزدیک هستند و البته ما عقیده داریم بدون دانش در هر دو فیلد متخصص طراحی بودن ممکن نیست و آنها برای اهداف بزرگتری به هم ترکیب شده اند که این هدف همانا جذب کاربران به محصولات شما و رساندن اطلاعات مورد نظر شما به ایشان می باشد.
البته شما می توانید وب سایتی داشته باشید که که ظاهری بسیار خاص و خیره کننده داشته باشد اما عملکرد بسیار ضعیفی داشته باشد که این را UX بد و UI خوب می نامند و همچنین بلعکس می توانید وب سایتی داشته باشید که ظاهر و حس ضعیفی داشته باشد ولی بسیار مورد پسند کاربر باشد که این مورد را UX خوب و UI بد می نامند. بنابراین برای آنکه طراحی اثر بخشی لازم را داشته باشد UI و UX می بایست در امتداد هم در نظر گرفته شوند و طراحی وب سایت می بایست پس از طراحی قالب طراحی شده را توسط رنج های مختلف کاربران تست نماید.
UX Design
با آموزش حرفه ای یو ایکس UX وارد دنیای بزرگ طراحی تجربه کاربری شوید